In Nederland zijn drie wetten van kracht die natuur beschermen. Bij projecten met vleermuizen in de stad zijn de Flora- en faunawet en de Natuurbeschermingswet 1998 relevant; de Boswet geldt niet binnen de bebouwde kom. Het belangrijkste verschil is dat de Flora- en faunawet van toepassing is op alle vleermuissoorten en op alle locaties in het land. De Natuurbeschermingswet 1998 daarentegen geldt voor specifiek benoemde soorten, in daartoe aangewezen gebieden. Ook het Bouwbesluit 2012 is relevant in deze context.

Het aanleggen van een weg kan verschillende effecten hebben op vleermuizen. Foerageergebieden kunnen verloren gaan of slechter worden. Vooral vliegroutes worden op grote schaal getroffen, als gevolg van het doorsnijden van de verbindingsroutes tussen verblijfplaatsen en foerageergebieden door het tracé van de nieuwe weg. Hierdoor raakt het leefgebied van vleermuizen versnipperd. Waar vleermuizen toch wegen proberen over te steken lopen ze het risico aangereden te worden.

Verblijfplaatsen in bomen zijn niet of nauwelijks te compenseren. Het ophangen van kasten dient slechts als surrogaat, omdat onvoldoende bekend is hoe de klimaateigenschappen nagebootst kunnen worden. Kandelaberen is uitstel. In sommige gevallen is het kappen van bomen echter onontkoombaar. In dergelijke situaties is het van belang om deze bij voorkeur in de minst ongunstige periode voor vleermuizen uit te voeren, d.w.z. medio september - november (let op paarplaatsen). Vooraf dient er op uitvliegers gecontroleerd te worden, bij temperaturen van minimaal 13°C en hoger.

Maatregelen om het milieu te sparen zijn meestal ook goed voor de natuur. In enkele gevallen kunnen er echter ook conflictsituaties optreden. Windmolenparken, bedoeld om duurzame energie op te wekken en de uitstoot van CO2 te verminderen kunnen een ernstige bedreiging zijn voor vogels en vleermuizen. Wanneer een windmolenpark op een verkeerde locatie wordt geplaatst kunnen jaarlijks honderden dieren gedood worden door de snel rond draaiende wieken.

RENOVATIE ALGEMEEN

Algemene bedreigingen bij renovatie:

• Scheuren, gaten en andere onvolkomenheden in muren, daken en dakranden worden bij renovatie vaak hersteld waardoor uitvliegopeningen verloren gaan.
• Toepassing van isolatie – verblijfplaats ruimte gaat verloren en/of klimaatomstandigheden in verblijfplaats worden ongeschikt.
• Gebruik giftige verf / houtverduurzamingsmiddelen
• Verstoring
• Verlies in aantal en diversiteit van verblijfplaatsen

Bij nieuwbouw moet je proberen om één of meerdere functies in de nieuwbouw aan te brengen. Bij grootschalige planvorming probeer je een basispakket aan maatregelen te nemen voor de soorten waarop je je richt.

Lange tijd hebben we door onze manier van bouwen aan de wensen van vleermuizen voldaan en hebben  vleermuizen zich kunnen handhaven. Vanaf de vorige eeuw zijn er echter ontwikkelingen gaande waardoor voor diverse soorten het aantal geschikte verblijfplaatsen afneemt. Dat geldt ook voor geschikte vliegroutes en foerageergebieden.

Minstens twee maal per nacht vliegen vleermuizen van hun dagverblijf naar een foerageerterrein. Vaak vliegen ze meerdere keren in een nacht op en neer, bijvoorbeeld om midden in de nacht een tijd uit te rusten in hun dagverblijf of om hun jongen te zogen. Vleermuizen wisselen nogal eens van verblijfplaats. Binnen een wijk is de exacte vliegroute afhankelijk van de op dat moment gebruikte verblijfplaats. Tussen wijken en verder naar het buitengebied zijn er vaste vliegroutes, die continu worden gebruikt. Ze zijn vergelijkbaar met wijkontsluitingswegen in mensen verkeerstermen.

In veel steden in ons land is water een belangrijk element, in de vorm van grachten, rivieren, parkvijvers, tuinvijvers en andere wateren. Water is een biotoop van dansmuggen, stapelvoedsel van onze vleermuizen.

Stedelijk groen vanuit een historisch perspectief is vaak nog goed te herkennen in het landschap. Hoe een stad groen is ingericht wordt vaak bepaald door de historie van de stad.